afitài 1, afitàre , vrb: efitai Definition
giare in afitu, pigare cosa angena in afitu po si ndhe serbire unu tanti de tempus
Synonyms e antonyms
allocare,
apejonare,
arrendai
Sentences
at béndhiu su bestiàmene e at afitau sas tancas ◊ cussos non pagant tassas e pagu o nudha de afitu, a crebu de chie at afitadu e no ndh’est nemmancu padronu ◊ si est in chirca de afitare sas terras, bi so eo chi las cherzo ◊ cussus dus aposentus sempri serraus, chi íasta postu in menti a mimi, dhus iaus afitaus
Etymon
itl.
Translations
French
louer
English
to let
Spanish
alquilar,
arrendar
Italian
affittare
German
vermieten,
mieten.
apejonàre , vrb: apesonai,
apesonare,
pesonai Definition
giare ccn. cosa a pesone (es. domo, terras, bestiàmene o àteru)
Synonyms e antonyms
afitare 1,
allocare,
arrendai
Sentences
sa domu dh'eus apesonada ◊ ant apesonau su possessu
2.
tèngiu unu magasinedhu apesonau
Etymon
srd.
Translations
French
louer
English
to let
Spanish
alquilar,
arrendar
Italian
appigionare
German
vermieten.
arrendài , vrb: arrendhare,
rendai Definition
giare o pigare cosa in arrendhu o afitu / preíderu mortu, cadira arrendara = si unu lassat su chi tenet, calicun’àteru si ndhe ponet luego mere
Synonyms e antonyms
afitare 1,
allocare,
apejonare
Etymon
spn.
Translations
French
louer
English
to let
Spanish
arrendar
Italian
affittare
German
vermieten,
mieten.
disgagiài, disgagiàre , vrb: disgazare Definition
illorigàresi, fàere impresse, arrennèscere a fàere sa cosa; mandhàreche a unu, bogarechedhu; iscabbúllere a unu de calecunu óbbrigu
Synonyms e antonyms
illertire,
iscabbúllere,
sbodhicai
/
dipaciare
/
francare,
isumire
Sentences
si no ti disgazas no dha finis mai custa cosa
Etymon
spn.
desgajar
Translations
French
se tirer d'affaire,
se rendre libre
English
to free oneself,
to extricate oneself,
to let off
Spanish
salir,
liberarse
Italian
districarsi,
disimpegnarsi,
dispensare
German
sich befreien,
davonkommen,
befreien (+ Akk).
iscapàe, iscapài , vrb: iscapare,
isciapare,
scapai Definition
lassare, lassare andhare cosa poderada, acapiada o isserrada (fintzes bogare de presone), bogare sa fune a un'animale (nau sèmpere po animales mannos), lassare orrúere; bogare de cabu faendho una faina a s'acabbu de sa giorronada (i. de); nau de su pipiu, cumenciare a camminare a solu; cumenciare, imbucare a fàere, a trebballare (i. a)/ pps. iscapadu, iscapu
Synonyms e antonyms
ammollai,
cèdere,
imbrocare,
imbucare,
irfunare,
lassai
| ctr.
aferrai,
aggarrai,
muntènnere,
prèndhere,
sessare,
tènnere
Idioms
csn:
i. s'abba = istupare carchi isterzu o bartza prena de abba a manera chi custa che essat: nadu de sas nues, pròere; i. a prànghere, a ríere, a cúrrere = imbucare o comintzare totinduna a prànghere, a ríere, fuire su prantu, su risu, a cúrrere
Sentences
iscapa cussa cosa, no la muntenzas! ◊ sos massàgios iscapeint sos boes a pàschere ◊ su babbu l'iscapeit a pitzinnu minore in fatu a bàtoro sues ◊ annuadu za est, ma no iscapat abba ◊ apenas su gridadori donat su signali de iscapai, s'ègua nci essit che unu guetu ◊ ant iscapu su presoneri ◊ cussu abarrat fintzas cuíndixi dís cun su murru sentza de iscapai unu fuedhu! ◊ iscàpache s'abba de sa bartza e abba s'iscra! ◊ candho bidiabamus cudha cantandhe noche iscapabat su risu ◊ iscapadhi is canis ca bis comenti si ndi andat, cussu!
2.
a it'ora iscapades su sero? ◊ abbàita sos pitzinnos ca m'iscapo a domo de mamma!
3.
e it'est, filla tua oi at iscapau língua? no fuedhat mai! ◊ s'àcua de sa pingiara at iscapau su búdhiru
4.
isciapant a fughire… cada brincu iscudiant una ruta! ◊ s'iscapas a nàrrere, tue puru za…: ses isazerendhe! ◊ sa mama at iscapau a prànghere timendhe pro su fizu
Etymon
itl.
scappare
Translations
French
lâcher
English
to burst (out),
to let go
Spanish
soltar
Italian
mollare,
liberare,
prorómpere
German
freilassen,
ausbrechen.
permítere, permítiri , vrb Definition
lassare fàere; prnl. pigare sa cunfidàntzia, pentzare e fàere coment'e chi nemos tèngiat cosa de nàrrere in contràriu (fintzes ischendho chi ndhe tenet)
Sentences
sa voluntadi depit permítiri a dogna cristianu de ci segai in is peleas de sa vida (M.Porru)◊ tenís arresone, su binu est própriu bonu e si mi permitís meritat una poesia! ◊ gomà, si permitit essu a terrassu ◊ dego non ti lu permito, custu sero!
2.
fostei comenti si permitit de intrai in domu mia?
Translations
French
permettre
English
to let
Spanish
permitir
Italian
perméttere
German
erlauben.
scallitài , vrb: scatibai,
scatilai,
sgalitai,
sgatilai Definition
bogare de pare is pilos de conca cun su pètene, a petenadura; fintzes fàere scafa, segare male is pilos, túndhere de no arresurtare una segadura parívile
Synonyms e antonyms
ispertare 1,
ispizare,
pantonai,
scabitai
| ctr.
abberrisonare
Translations
French
peigner
English
to let one's hair down
Spanish
peinar,
desenmarañar
Italian
strigare
German
entwirren.